એકીકૃત પેન્શન યોજના (Unified Pension Scheme) નું સંપૂર્ણ, વિગતવાર અને વ્યાખ્યાયિત વર્ણન નીચે મુજબ છે:
.jpg)
એકીકૃત પેન્શન યોજના (Unified Pension Scheme) નું સંપૂર્ણ, વિગતવાર અને વ્યાખ્યાયિત વર્ણન નીચે મુજબ છે:
પ્રસ્તાવના:
કેન્દ્ર સરકારે 24 જાન્યુઆરી, 2025ના રોજ જાહેર કરેલી ગેઝેટ સૂચનામાં એકીકૃત પેન્શન યોજના (UPS) રજૂ કરી છે. આ યોજના રાષ્ટ્રીય પેન્શન સિસ્ટમ (NPS) હેઠળ એક વિકલ્પ તરીકે લાગુ થશે. આ યોજનાનો હેતુ ન્યૂનતમ પેન્શન ગેરંટી અને નિવૃત્તિ પછી નાણાકીય સુરક્ષા પ્રદાન કરવાનું છે.
યોજનાની મુખ્ય વિશેષતાઓ
1. યોજના માટે યોગ્યતા (Eligibility)
કેન્સેલ કિસ્સાઓ: આ યોજનાનો લાભ માત્ર નીચેના કિસ્સાઓમાં જ ઉપલબ્ધ રહેશે:
સુપરીએન્યુએશન: ઓછામાં ઓછા 10 વર્ષનો સેવાકાળ પૂર્ણ કર્યા પછી સરકારી કર્મચારીની નિવૃત્તિના દિવસે.
FR 56(j): આ નિયમ હેઠળ ફરજીયાત નિવૃત્તિ (જેને શિષ્ટચુક્તિ તરીકે ગણવામાં આવતું નથી).
-વૈકલ્પિક નિવૃત્તિ (Voluntary Retirement): 25 વર્ષના સેવાકાળ પછી, અને તે તારીખે શરૂ થશે જયારે કર્મચારી નિયમિત નિવૃત્તિએ પહોંચ્યો હોત.
-કિસ્સાઓ જ્યાં પેન્શન ઉપલબ્ધ નહીં હોય:
- જો કર્મચારીને સેવામાંથી દૂર કરવામાં આવ્યો હોય.
- જો કર્મચારી પોતે રાજીનામું આપ્યું હોય.
2. યોજનાના ફાયદા:
A. ખાતરીયુક્ત પેન્શન (Assured Pension):
1. પેન્શનની ગણતરી:
- નિવૃત્તિ પહેલાંના 12 મહિનાના સરેરાશ મૂળ પગારના 50% દરે પેન્શન મળશે (કમિટેડ પેન્શન).
- જો 25 વર્ષથી ઓછો સેવાકાળ હોય, તો **પ્રમાણસર પેન્શન** ગણવામાં આવશે.
- ન્યૂનતમ દર:** ₹10,000 પ્રતિ મહિનો, જો સેવાકાળ 10 વર્ષ કે તેથી વધુ હોય.
2. મહંગાઈ રાહત (Dearness Relief - DR):
- ડીઆર પેન્શન પર લાગુ થશે.
- તે મહંગાઈ ભત્તા (Dearness Allowance - DA)** ના દર પ્રમાણે ગણવામાં આવશે, જે વર્તમાન સેવા કરનાર કર્મચારીઓ માટે લાગુ છે.
3. વિશેષ પરિસ્થિતિઓ માટે લાભ:
- જો પેન્શનધારકનું મૃત્યુ થાય છે, તો **પતિ/પત્ની** માટે મૂળ પેન્શનનો 60% ચુકવાશે.
4. એકમશ કુલ રકમ (Lump Sum Payment):
- નિવૃત્તિ પર મુલ્ય ચૂકવણી: પ્રતિ 6 મહિના પૂર્ણ થયેલા સમયગાળાના આધારે માસિક પગારના 10% નો ઉલ્લેખ.
B. બે પ્રકારના કોરપસ (Corpus):
1. વ્યક્તિગત કોરપસ (Individual Corpus):
- યોગદાન:
- કર્મચારી: 10% (મૂલ પગાર + ડીઆર).
- કેન્દ્ર સરકાર: 10% (મૂલ પગાર + ડીઆર).
- આ કોરપસ માટે કર્મચારી પોતાના રોકાણના વિકલ્પો પસંદ કરી શકે છે.
2. પૂલ કોરપસ (Pool Corpus):
- વધારાનું યોગદાન:
- કેન્દ્ર સરકાર તરફથી વધારાનું **8.5% યોગદાન
- આ કોંપલસ યોજના હેઠળ પેન્શન ચૂકવવા માટે છે.
- **નિયંત્રણ:** પૂલ કોરપસ માટે રોકાણ નીતિની ચોક્કસતા સરકાર પાસે રહેશે.
3. જૂના અને નવા કર્મચારીઓ માટેની શરતો:**
-હાલના કર્મચારી (Existing Employees):
- જે કર્મચારી હાલમાં **NPS હેઠળ છે**, તે આ યોજનાનો વિકલ્પ પસંદ કરી શકે છે.
- એક વાર વિકલ્પ પસંદ કરવામાં આવે, તે અંતિમ રહેશે.
- નવા કર્મચારી (Future Employees):
- તેઓ NPS ચાલુ રાખે છે કે નવી **એકીકૃત પેન્શન યોજના** પસંદ કરે છે તે પસંદગી રાખી શકે છે.
4. અન્ય મુખ્ય મુદ્દાઓ:
1. પહેલાં નિવૃત્ત થયેલા કર્મચારીઓ:
- જે કર્મચારી નેશનલ પેન્શન સિસ્ટમ હેઠળ અગાઉ નિવૃત્ત થયા છે, તેઓ આ યોજનામાં સામેલ થઈ શકે છે.
- તેમને વ્યાજ સાથે **અરિયર્સ રકમ** આપવામાં આવશે.
2. મહત્તમ પેન્શન રકમ:
- જો કર્મચારીના વ્યક્તિગત કોરપસનો મૂલ્ય મંજુર ઘટાડે છે, તો તેને તેની ભૂલ સુધારવાની તક મળશે.
3. નિયંત્રણ:
- Pension Fund Regulatory and Development Authority (PFRDA) દ્વારા આ યોજનાના નિયમન માટે નિયમાવલી બહાર પાડવામાં આવશે.
ઉદાહરણો:
A. પેન્શન ઉદાહરણો:
1. 25 વર્ષની સેવા માટે:
- મૂળ પગાર: ₹45,000
- - કોર્પસ મૂલ્ય: ₹50,00,000
- - મહિનો પેન્શન:₹22,500 + DR.
2. 10 વર્ષની સેવા માટે:
- -મૂળ પગાર: ₹45,000
- - કોર્પસ મૂલ્ય: ₹25,00,000
- - મહિનો પેન્શન: ₹10,000 (ન્યૂનતમ) + DR.
B. લમ્પસમ ઉદાહરણ:
15 વર્ષની સેવા માટે:
- માસિક પગાર:₹68,850
- લમ્પસમ રકમ: ₹2,06,550
25 વર્ષની સેવા માટે:
- માસિક પગાર: ₹68,850
- લમ્પસમ રકમ: ₹3,44,25
પ્રતિષ્ઠાન (Implementation)
આ યોજના 1 એપ્રિલ, 2025થી પ્રારંભથશે.
- એકીકૃત પેન્શન યોજના, NPS ની સાથે સમાપ્ત થઈ શકશે.
નિષ્કર્ષ
એકીકૃત પેન્શન યોજનાકેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને ન્યૂનતમ પેન્શન અને નાણાકીય સુરક્ષા પ્રદાન કરવા માટે એક મજબૂત તંત્ર છે. આ યોજના કર્મચારી અને સરકારના યોગદાન પર આધારિત છે, જે એક નવું અને લાંબા ગાળાનું નાણાકીય સુરક્ષા માળખું ઉભું કરે છે.
Bank Holidays February 2025 : ફેબ્રુઆરી 28 દિવસનો મહિનો અને 14 દિવસની બેંકમાં રજા; જુઓ રજાઓની યાદી
.jpg&description=એકીકૃત પેન્શન યોજના (Unified Pension Scheme) નું સંપૂર્ણ, વિગતવાર અને વ્યાખ્યાયિત વર્ણન નીચે મુજબ છે:){kind=link}